[........] το κεφαλαιο του συνταξιουχου θα εξαπλασιαστει και θα 46πλασιαστει. ναι μονο που ξεχασες κατι: τον πληθωρισμο! ή αλλιως αυτο που σου λεει ο κυριος βερουτης: οτι 25.000 καποτε ηταν οτι 1000 ευρω σημερα. το ιδιο πραγμα με αλλα λογια: πληθωρισμος.
αρα διαλεξε: ειτε θα υπολογισεις τον πληθωρισμο στο μοντελο και θα μετατρεψεις τα λεφτα του τοτε σε λεφτα του σημερα ειτε θα βαλεις ως ποσο βασης την τοτε νομισματικη μοναδα και τους μισθους της εποχης των 20.000 δρχ (οποτε θα μετατρεψεις τη σημερινη συνταξη σε αναλογια με μισθους του τοτε). αλλα εσυ κανεις μιξ ο,τι σε συμφερει: σημερινο ποσο βασης και αποδοσεις εποχης εκεινης ΜΗ ΑΠΟΠΛΗΘΩΡΙΣΜΕΝΕΣ...
Ε με αυτη τη λογικη αμα ειχες αποταμιευσει εναν οβολο την εποχη του περικλη με 0,5% τοκο τωρα θα αγοραζες το μισο πλανητη.
η αληθεια ειναι οτι ο μονος τροπος να φτιαξεις ενα απλο μοντελο ειναι να υπολογισεις ως ετησια αποδοση κεφαλαιου την αποπληθωρισμενη δηλαδη (αποδοση-πληθωρισμος, τη διαφορα!). με βαση οτι τα ασφαλιστικα κεφαλαια εκ φυσεως και αποστολης πρεπει να επενδυονται με το ελαχιστο δυνατο ρισκο, πολυ δυσκολα μπορει να προκυψει τετοια διαφορα μεγαλυτερη του 1-2% διαχρονικα.
εγω θα σου δωσω τωρα ενα ατελεστατο μοντελο που σιγουρα δεν ενσωματωνει πολλα, αλλα αρκει να παρεις μια καλη προσεγγιση.
στοιχεια παραδειγματος: ασφαλισμενος που πιανει δουλεια στα 23 και βγαινει στη συνταξη στα 63 με 40 χρονια εργασιας, δεν εχω υπολογισει εξαγορασιμους χρονους, ανεργια, ασθενεια κλπ.
μισθος εναρξης 1000 ευρω ας πουμε (κραταμε το μηνιαιο και οχι τον ετησιο μισθο ως βαση αναφορας γιατι το αντιστοιχο αποτελεσμα θα το εξαγουμε ως μηνιαια συνταξη) για να βγει το μοντελο, με ετησια ΚΑΘΑΡΗ ΑΥΞΗΣΗ αποδοχων (αποπληθωρισμενη δηλαδη) 3% επι του μισθου του προηγουμενου ετους, κατι που πανω κατω απεικονιζει τη φυσιολογικη εργασιακη και μισθολογικη εξελιξη ενος ανθρωπου -μην κοιτας που τωρα καθε περσι και καλυτερα-. ω ναι χρηστο, ξεχασες οτι τα πλεον τοκοφορα χρονια, δηλαδη τα πρωτα χρονια που πιανει δουλεια καποιος τα οποια παραμενουν και τα περισσοτερα χρονια στο ασφαλιστικο σεντουκι να αβγατιζουν -λεμε τωρα- ειναι και αυτα που συνηθως λαμβανει καποιος τις χαμηλοτερες αποδοχες στη ζωη του. πολυ λαρτζ το 3% καθαρο ετησιως, αλλα θελω να παρω το παραδειγμα ενος ανθρωπου που προκοψε στη ζωη του, προκειμενου να δειξω τα χαλια ενος πιο νορμαλ παραδειγματος.
μεση αποπληθωρισμενη αποδοση κεφαλαιου -δεν με νοιαζει ποσος ειναι ο αποπληθωρισμος με νοιαζει μονο ποσο παραπανω απο αυτον αποδιδει το κεφαλαιο-: 2%, για να βγει κιμπαρικο το παραδειγμα. δηλαδη οταν πχ εμεις πριν κατι χρονια ειχαμε 3% πληθωρισμο να αποδιδουν τα κεφαλαια του ικα 5%. πολυ κιμπαρικο θα λεγα, αλλα θελω να πιασω μια ιδανικη περιπτωση.
Προφανως προβλεπω ανατοκισμο των κεφαλαιων, δηλαδη τοκο και επι των αποδοσεων της προηγουμενης χρονιας και για να γινει ακομη πιο λαρτζ το παραδειγμα χαρισα και μια χρηση, δηλαδη τον καταληκτικο μισθο τον τοκισα 1 φορα και δεν υπεθεσα οτι αμεσως μετα εκλεισε ο λογαριασμος.
παμε λοιπον:
1.000 μισθος βασης, 40 χρονια εργασιας, 3% καθαρη αποπληθωρισμενη αυξηση μισθου το χρονο, 2% καθαρη αποπληθωρισμενη αποδοση κεφαλαιων, καμια διακοπη στον εργασιακο βιο, 25% κρατησεις μαζι με εισφορα (μονο για συνταξη):
το αρχικο μηνιατικο των 1000 ευρω (που καταληκτικα εφτασε τα 3.167 ευρω) εγινε 26.876,95 ευρω.
ας υπολογισουμε λοιπον οτι ο συνταξιουχος θα ζησει 20 χρονια να παιρνει συνταξη (μεχρι τα 82, τυπικη περιπτωση στις μερες μας). αλλες εισφορες δεν θα πληρωνει, οτι πληρωσε πληρωσε αλλα τα αχρησιμοποιητα αδιαθετα θα συνεχιζουν να τοκιζονται με 2% αποπληθωρισμενο το χρονο.
υπενθυμιζω μπηκε στην αγορα εργασιας πριν απο 40 χρονια με 1000 ευρω σε σημερινα ισοδυναμα λεφτα βγηκε απο την αγορα εργασιας με 3.167 ευρω παλι σε σημερινα λεφτα. αν εμπαινε με 700 απλα στα νουμερα παραπανω πολλαπλασιαστε με 0,7 δεν αλλαζει κατι αλλο.
στοχος: να βγαλουμε ποιο μεγιστο σταθερο ποσο (υπολογιζουμε αυξηση συνταξης=πληθωρισμο, τιποτε αλλο) μπορει να παιρνει με αυτα τα δεδομενα ουτως ωστε σε 20 χρονια το κεφαλαιο του να εχει μηδενισει.
αποτελεσμα:
1611,5 το μηνα (δηλαδη μειον φορους, κρατησεις επι συνταξης κλπ 1400).
ακουγεται καλο. 1611,5.
ισως. σκεψου ομως οτι ειναι τα μισα απο οσα βγηκε απο την εργασια. σκεψου οτι υπολογισαμε τον πλεον επιτυχημενο που κατεληξε να παιρνει 3% αυξηση το χρονο, σκεψου οτι υπολογισαμε 2% αποδοση κεφαλαιων.
αν δουμε ομως το ιδιο μοντελο με 1% καθαρη αποδοση κεφαλαιων που ειναι και πιο κοντα στην πραγματικοτητα:
1.228,5 συνταξη.
ας δουμε και το παραδειγμα με 2% καθαρη αυξηση μισθου το χρονο, επισης πιο κοντα στην πραγματικοτητα:
ετοιμος;
996 ευρω... ξεκινησε με 1000 πριν 40 χρονια,κατεληξε με 2.164 και τωρα θα παρει συνταξη 996 ευρω. ΑΥΤΟ ΟΝΤΩΣ ΠΛΗΡΩΣΕ.
Τι αποδεικνυει το παραδειγμα μου;
Οτι εκτος κι αν βρουμε τροπο τα ταμεια να βγαζουν μεγαλες αποδοσεις, εκτος και αν η κοινωνια βιωσει σημαντικη και μακροχρονια αναδιανομη του πλουτου προς τους πολλους
(υπενθυμιζω: 3% καθαρη αυξηση μισθου για 40 χρονια ειναι μεγαλη αυξηση, τοσα χρονια σπανια ξεπερναγαν οι αντιστοιχες αυξησεις το 0,5% σε οριζοντα 10ετιας, με εξαιρεση την τελευταια δεκαετια ισως και οι περισσοτεροι ανθρωποι δεν γνωριζουν μεγαλη εργασιακη εξελιξη στη ζωη τους, αν στο παραδειγμα για να το κανω πιο χειροπιαστο εβαζα ενα δ.υ. νεοπροσλαμβανομενο, μιας και τη μισθολογικη του εξελιξη μπορουμε μεσω των κλιμακιων να τη βρουμε ανετα, θα βλεπατε οτι η καθαρη αυξηση του μισθου του σε οριζοντα εργασιακου βιου ειναι κατω του 1%).
εκτος κι αν λοιπον γινουν ολα αυτα και με δεδομενο οτι παντα οι νεοι ξεκιναγαν τη δουλεια με το βασικο 10%, η μεση συνταξη δεν μπορει να ξεπερασει το βασικο μισθο του σημερα ενα μικρο ποσοστο. και ολα αυτα, αν στο συστημα δεν υπαρχουν αγαμες θυγατερες, συνταξεις μητερων ανηλικων, συνταξιουχοι της ολυμπιακης, εξαιρεσεις, παραθυρα, εξαγορες χρονου, εισφοροδιαφυγες, οι διαχειριστες των ταμειων ειναι αγιοι, οι ανεργοι ειναι λιγοι και παει λεγοντας. μιλαω για ενα δρακοντειο συστημα ασφαλισης. και προσεξτε, ολα αυτα παντα μετα απο 40 χρονια εργασιας.
αν κανω το υποδειγμα με 35 χρονια θα βαρατε το κεφαλι σας.
και φυσικα ακομα κι αν βρουμε τη λυση της μακροχρονιας ευημεριας και τα δεδομενα της πρωτης βερσιον με τις ψηλες αυξησεις και τις σταθερα πολυ υψηλες αποδοσεις κεφαλαιων φτουρησουν, τοτε και παλι η συνταξη το πολυ να φτανει το μισο καταληκτικο μισθο.
υγ εβαλα κι αλλη μια παραμετρο: το μεσο μισθο του εργασιακου βιου. τα πραγματα γινονται τωρα πιο λιανα. τροπος υπολογισμου:
μεσος ορος αποδοχων, δηλαδη συνολο αποδοχων 1 μηνιατικου για 40 ετη δια το 40. γιατι δεν τον κανω μεσοσταθμικο; γιατι οι μισθοι ειναι ηδη αποπληθωρισμενοι στο υποδειγμα, εξ ου και τους ανατοκιζα με την καθαρη διαφορα αποδοσης κεφαλαιων-πληθωρισμο. αυτο το ποσοστο αποδοσης δεν πρεπει να μπει στον υπολογισμο του μεσου μισθου, γιατι αφορα ειδικα το ποσο των εισφορων, αφου αυτο υποτιθεται οτι βαλαμε στην ακρη και επενδυσαμε με το αποπληθωρισμενο επιτοκιο. το μισθο το μονο που χρειαζεται να τον κανουμε ειναι να τον τρεψουμε σε καθαρη παρουσα αξια (διαφορετικα θα ειχαμε ενα υποδειγμα που θα μας εβγαζε ποσος θα ηταν σημερα ο μεσος μισθος μας αν τον επενδυαμε ολοκληρο σε κερδοφορες επενδυσεις επι χ ετη, ενα μεγεθος δηλαδη αχρηστο).
μεσος μισθος εργασιακου βιου στην τελευταια περιπτωση: 1.510 ευρω.
υπενθυμιζω συνταξη: 998.
αναλογια συνταξης/ μεσο αποπληθωρισμενο μισθο: 66%.
και καπου εδω προσεγγιζουμε ενα χρησιμο συμπερασμα: οτι με καμια 40ρια χρονια εργασιας, 20 χρονια συνταξης, μεσες συνθηκες αποδοσεων, υγιη ταμεια, ομαλη μισθολογικη εξελιξη, ολα τα αλλα σε ιδανικες/ιδεατες συνθηκες, δικαιουμαστε περιπου τα 2/3 των μεσων αποπληθωρισμενων αποδοχων μας σε καθαρη παρουσα αξια.
Δεύτερο χόλιο αμέσως μετά από τον ίδιο:
balux 24/5/2013 23:52
[....]
επειδη διαβασα πολλα απο πανω:
δεν ειπε κανεις να σφαξουμε τους ηλικιωμενους. ουτε οτι ειναι κακοι ανθρωποι. αλλα με απλα μαθηματικα δεν βγαινει. και κυριως ειναι ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΟ η σημερινη παραγωγικη γενια, η γενια που θα μεγαλωνει τα παιδια της σημερα, να σαπισει δουλευοντας για λιγοτερα απο τη συνταξη που δωσε ο αντρεας στη γιαγια τους καποτε και να περασει μια γενια που θα ζει απο τη συνταξη της γιαγιας. την οποια να υπενθυμισω η γιαγια δεν τη βρισκει απο το πηγαδι, αλλα το πληρωνει ο νεος ή ο εργοδοτης του ή εστω καποιος τριτος απο τα δικα του λεφτα.
και μου φαινεται μερικοι εχετε μπερδεψει τις οικογενειακες αρχες με το μονιμο ευνουχισμο της νεας γενιας και τη θεση ενος 70ρη προς ενα 35ρη με αυτην ενος 35ρη προς το 8χρονο παιδι του. δεν ειναι δουλεια του παππου να ταιζει τον 35ρη.
το φυσιολογικο ειναι οι νεοι να φροντιζουν τους ηλικιωμενους και οι τελευταιοι να αποσυρονται με ενα κρατος που θα διασφαλιζει σε αυτους ενα διχτυ προστασιας. και οχι οι ηλικιωμενοι να αναλαμβανουν το ρολο του ελεημονα αναδιανεμητη του προνοιακου τους επιδοματος στους νεους, επειδη οι τελευταιοι δεν μπορουν να τα βγαλουν περα, το οποιο προνοιακο επιδομα πρεπει να ειναι σχετικα υψηλο γιατι "εχουν παιδια (ετων 45) και εγγονια να μεγαλωσουν."
δεν ειναι θεμα ηθικης, ειναι θεμα λογικης, θεωριας κινητρων και ανθρωπινης ψυχοκοινωνιολογιας.
δεν ειναι δυνατον να δαπανας ολα σου τα λεφτα για το μη παραγωγικο τμημα της κοινωνιας σου και να στελνεις στο δι@ολο το δυνητικα παραγωγικο.
δεν ειναι δυνατον να αφηνεις ες αει στον παγκο τον πολλα υποσχομενο ταλαντουχο νεο για να σου καθαριζει τα παιχνιδια ο παλαιμαχος γκολτζης. γιατι οταν ο γκολτζης παει σπιτι του εσυ δεν θα εχεις ομαδα.
δεν ειναι δυνατο τα σημερινα παιδια να μεγαλωσουν βλεποντας τους γονεις τους να χαρτζηλικωνονται για παντα απο τους παππουδες. ειναι ανωμαλια, ειναι εναντια στη φυση πως να το κανουμε;
απλα σκεφτειτε: αν το 1/6 της κρατικης συνδρομης στα ασφαλιστικα ταμεια κατ' ετος πηγαινε στην ερευνα ή σε κινητρα/φοραπαλλαγες κλπ προς νεες επιχειρησεις, προς καινοτομια, προς νεους εργαζομενους, προς επιμορφωση (τωρα μη μου πειτε οτι θα τα τρωγαν τα λαμογια, μιλαμε για τη φιλοσοφια ενος συστηματος κοινωνικης κατανομης δαπανων, η διαφθορα ειναι κατι σημαντικο αλλα ασχετο με την κουβεντα), σε τι χωρα θα ζουσαμε;
καλη λοιπον η γιαγια που μεγαλωνει με τα λεφτα της τα παιδια του παιδιου της, αλλα που θα παει αυτο το πραγμα;
οκ η γιαγια λοιπον, επειδη ειναι καλη γιαγια και οχι τομαρι, επειδη θελει και γουσταρει για να το πω απλα, ταιζει το γιο της μεχρι να πεθανει. και μπραβο της ηθικα. αλλα αυτο ειναι οραμα για μια κοινωνια με μελλον; ευνουχισμενοι νεοι που θα εξαρτωνται ωσαν τα νηπια απο τους γονεις τους μεχρι να πεθανουν, ποτε θα απογαλακτιστουν δηλαδη;
ειναι η αντιστροφη ή μαλλον η διαστροφη της παλιας μεσογειακης οικογενειας, οπου στο σπιτι του ζευγαριου εμεναν και τα 4 πεθερικα. μονο που τωρα καταληξαμε στο αναποδο. ενω ομως το παλιο μοντελο με τα καλα και τα κακα του ειχε κατι το ζεστο οπως και να το κανουμε, το τωρινο μοντελο ειναι αρρωστο.
το βλεπω παντου γυρω μου. δεν μιλαω για 25ρηδες. δεν μιλαω καν για ανεργους. μιλαω για ατομα 30-32 ετων με προσοντα και δουλεια, οι οποιοι βγαζουν τριχες απο τη δουλεια τους, παροτι σκοτωνονται. μιλαω για ανθρωπους που παντρευονται υπο αυτη την κατασταση με σιωπηρο δεδομενο τα λεφτα του μπαμπα, και δεν εννοω του πλουσιου μπαμπα, εννοω το σταθερο νορμαλ εισοδημα του. παντρευονται με συνολικο εισοδημα τριχες+τριχες, μετα κανουν παιδια με εισοδημα τριχες+τριχες*5% αυξηση και καλυπτουν το 1/3 των τακτικων και το συνολο των εκτακτων αναγκων τους απο τη τσοντα των γονιων τους. και λες οκ μικροι ειναι ακομη. και τα χρονια περνανε και τα παιδια τους πανε σχολειο, αυτοι εχουν παει 35-40, τα εξοδα τριπλασιαστηκαν ελεω παιδιων, οι αποδοχες τους αυξηθηκαν κατα 20%, ασε που συνηθως θα φυγει και η γυναικα απο τη δουλεια και τελικα η τσοντα του μπαμπα αντι να μειωνεται καταληγει να αυξανει σταδιακα. τελικα, στην ουσια ο μπαμπας πληρωνει το συνολο των εξοδων των παιδιων συν τα στεγαστικα δανεια (τα λεγομενα βαρια εξοδα) και το ζευγος δουλευει απλα για να καλυπτει το προσωπικο του χαρτζηλικι, τιποτα διακοπες, κανα ποτακι μια φορα το μηνα και τα προσωπικα εξοδα του. αυτο εχει πλακα αν μιλαμε για φοιτητες που δουλευουν για τον καφε της γκομενας αντε και για το φαι τους και ο μπαμπας τους πληρωνει νοικι και λογαριασμους, αλλα εδω μιλαμε για ανθρωπους στο ζενιθ της παραγωγικης ηλικιας τους με παιδια που προσεγγιζουν την εφηβεια. ξερω πολλα παραδειγματα και μιλαω ως επι το πλειστον για ατομα που οντως δουλευουν και πολυ και σε υποτιθεμενα καποτε καλα επαγγελματα.
και σε τελικη αναλυση, οι ανθρωποι δεν ειναι μονο μαμ και υπνο, θελουν και ενα οραμα για να δημιουργησουν. αυτος που καλυπτει τις αναγκες του σπιτιου του με τσοντες απο την 80χρονη μανα του, τι σκ@τα οραμα θα εχει για τη ζωη;
μηπως εχουμε χασει πια τις προτεραιοτητες μας;
δεν ξερω πως αλλιως να το γραψω, αλλα ολο το σκεπτικο με τη γιαγια που σωζει τον εγγονο, ειναι δομικα λαθος. ειναι σαν αυτο που λενε κατι νεοφιλελε στις ηπα, που προτεινουν να πληρωνουν μεγαλυτερους φορους οι φτωχοι απο τους πλουσιους, για να εχουν οι πλουσιοι λεφτα για φιλανθρωπιες.
----------
Αρχικό μήνυμα απο Stathis
