Μας πρόλαβε η Κούβα
Του Αθανασιου Έλλις
Οι προσπάθειες του κ. Αντώνη Σαμαρά να προσελκύσει επενδύσεις από το Κατάρ, σε συνδυασμό με την αμφίσημη έως αρνητική στάση που τηρεί ο Αλέξης Τσίπρας έναντι των αποκρατικοποιήσεων, καθιστούν επίκαιρες και διδακτικές κάποιες πρόσφατες εξελίξεις στην... Κούβα. Τη στιγμή που στην Ελλάδα οι πολιτικοί της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά και της λαϊκής Δεξιάς, αντιδρούν στις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και αμφισβητούν τα οφέλη των ιδιωτικών επενδύσεων, σε έναν από τους τελευταίους προμαχώνες του υπαρκτού σοσιαλισμού δεν φαίνεται να έχουν τέτοιου είδους αναστολές.
Τα τελευταία δύο χρόνια η κυβέρνηση του Ραούλ Κάστρο έκανε γνωστή την πρόθεσή της να προχωρήσει σε εκσυγχρονισμό της κουβανικής οικονομίας και, στο πλαίσιο αυτό, έχει ξεκινήσει τη σταδιακή απελευθέρωση της παραγωγικής διαδικασίας από τα αποπνικτικά δεσμά του κράτους, μειώνοντας τον αριθμό των εργαζομένων στο Δημόσιο και εκδίδοντας άδειες για τη ανάπτυξη ιδιωτικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Εργατών Κούβας ανακοίνωσε ότι τερματίζεται άμεσα η απασχόληση στον δημόσιο τομέα 500 χιλιάδων εργαζομένων, το ένα δέκατο του εργατικού δυναμικού της χώρας, καθώς ακόμη και ο επαναστάτης Φιντέλ Κάστρο, παγκόσμιο ίνδαλμα του αγώνα κατά του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού, αναγνώρισε πρόσφατα ότι «το κουβανικό μοντέλο δεν δουλεύει ούτε για μας πλέον».
Η κουβανική κυβέρνηση ενημέρωσε τους προς απόλυση εργάτες ότι θα λάβουν ως αποζημίωση τον μισθό ενός μηνός για κάθε δέκα χρόνια εργασίας. Συστάθηκαν επιτροπές για την επιλογή των θέσεων που θα περικοπούν με τρόπο που, όπως διαβεβαίωσαν οι υπεύθυνοι, δεν θα χαρακτηρίζεται από «προσωπικές προτιμήσεις, νεποτισμό και πατερναλισμό».
Η εξέλιξη αυτή, σε μια χώρα που για μισό αιώνα αποτελεί σημείο αναφοράς για το παγκόσμιο σοσιαλιστικό κίνημα, εκθέτει ακόμη περισσότερο όσους στην ελληνική πολιτική σκηνή επιμένουν να υμνούν το Δημόσιο, υποσχόμενοι ανέφικτες λύσεις στα οικονομικά αδιέξοδα και παραπλανώντας την κοινή γνώμη. Είναι τόσο δύσκολο να παραδεχθούν οι πολιτικοί μας αυτό που πιστεύουν όλο και περισσότεροι σε όλο τον κόσμο και το οποίο ασπάζεται πλέον και η Κούβα των αδελφών Κάστρο; Οτι, δηλαδή, ο ιδιωτικός τομέας αποτελεί την ατμομηχανή της οικονομίας και πως εκεί πρέπει να στραφούμε εάν θέλουμε να βγούμε από την κρίση που βιώνουμε;
Δεν πρόκειται για κάποια ελληνική ιδιαιτερότητα, αλλά για παγκόσμια πρακτική που φέρνει αποτελέσματα. Ακόμη και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, η οποία πρόσφατα βγήκε με επιτυχία από το δικό της πρόγραμμα του ΔΝΤ, κατά την προχθεσινή συνάντησή του με τον κ. Σαμαρά στην Ντόχα, του επεσήμανε ευθέως ότι «εγώ ξεπέρασα την κρίση με τις αποκρατικοποιήσεις».
Ισως η αναφορά στην Κούβα ξενίζει, αλλά η σύγκριση ανάμεσα στον ρεαλισμό που επιδεικνύει ένα κλειστό, αυταρχικό καθεστώς και την ανευθυνότητα κάποιων πολιτικών σε μια δυτική Δημοκρατία και μέλος της Ε.Ε. είναι δυσεξήγητη.
Σε μια χώρα όπου σχεδόν όλος ο πληθυσμός απασχολείται στο Δημόσιο, τα πράγματα έφθασαν στα όριά τους. Το αναγνωρίζει πλέον και η κομμουνιστική ηγεσία της. Είναι τουλάχιστον αξιοπερίεργο τη στιγμή που ο πρόεδρος της Κούβας, σε μια προσπάθεια να διασωθεί η οικονομία της χώρας του, ανακοινώνει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και εγκαινιάζει τη λειτουργία ιδιωτικού τομέα, κάποιοι στην Ελλάδα να παραμένουν θιασώτες του κρατισμού και όμηροι πολιτικών του παρελθόντος που οι πάντες απορρίπτουν. Αναγνωρίζοντας την πραγματικότητα και την ανάγκη εξυγίανσης του δημόσιου τομέα, ο Ραούλ Κάστρο τόνισε σε αυστηρό ύφος ότι «πολλοί Κουβανοί συγχέουν τον σοσιαλισμό με επιδοτήσεις και παροχές». Αυτά στην Κούβα.
