Η Ευρώπη αλλάζει, με ή χωρίς την Ελλάδα...
28/5/2012
Βρυξέλλες: του Θάνου Αθανασίου
Η Ευρώπη αλλάζει και ο πρώτος σταθμός για την σοβαρή πια μεταστροφή των οικονομικών πολιτικών θα είναι η 28η Ιουνίου. Εκεί οι 27 ηγέτες θα βρεθούν μπροστά σε δύο πιθανά ενδεχόμενα: να πρέπει να διαχειριστούν την αλλαγή με τη Ελλάδα μέσα στο παιχνίδι, ή θα πρέπει να διαχειριστούν την αλλαγή γιατί η Ελλάδα δεν θα είναι πλέον μέσα στο παιχνίδι.
Από τις δηλώσεις όλων σχεδόν των θεσμικών και περιφερειακών φωνών μέσα στην ΕΕ ευκταίο είναι στις 28 Ιουνίου να πρέπει να διαχειριστούν το πρώτο ενδεχόμενο.
Αυτό όμως θα το κρίνει ο ελληνικός λαός δύο εβδομάδες πριν, στις 17 Ιουνίου και το πολιτικό σύστημα το αμέσως επόμενο διάστημα, βρίσκοντας το σθένος να συνεργαστεί δημιουργώντας αυτό που οι 26 διαμηνύουν στην Ελλάδα: μια λειτουργική κυβέρνηση που θα τηρήσει τα συμφωνηθέντα και σε γενικές γραμμές θα έχει ως στόχο την συνεννόηση εντός ευρώ και όχι τις «μονομερείς ενέργειες». Το μήνυμα αυτό εκ μέρους των 26 (δηλαδή περιλαμβανομένων των φιλελληνικών δυνάμεων, της Κύπρου, των χωρών σε πρόγραμμα, της Ισπανίας, του Μ. Μόντι, του Ολάντ και των Σοσιαλιστών) μετέφεραν με τον πιο παραστατικό τρόπο κατά τη διάρκεια και στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής οι κ.κ. Μπαρόζο και Βαν Ρόμπεη.
Το ότι λεφτά χωρίς μνημόνιο δεν υπάρχουν αποτελεί πλέον αξίωμα, όμως η ερώτηση ποια είναι τα πλαίσια αλλαγών στο οικονομικό πρόγραμμα προφανώς και δεν έχει απαντηθεί.
Κύκλοι της Κομισιόν υποστήριζαν το Σαββατοκύριακο ότι «αν η επόμενη ελληνική κυβέρνηση δείξει πνεύμα κατανόησης και συνεννόησης, τότε και η Κομισιόν θα έχει το πάτημα για να στηρίξει το ελληνικό αίτημα περί αλλαγών». Οι ίδιοι κύκλοι επιβεβαίωναν στο Real.gr πως «κανείς δεν θέλει το πρόγραμμα να καταλήξει αποτυχία» και πως θα γίνει το παν για να διασφαλιστεί αυτό. Θεωρούν μάλιστα «μια καλή ιδέα» το non paper που κυκλοφόρησε στους διαδρόμους του Συμβουλίου σε σχέση με το πλαίσιο της πιθανής παράτασης της περιόδου μείωσης των ελλειμμάτων.
Σύμφωνα με την διαρροή προς μερίδα του κοινοτικού τύπου η «επιμήκυνση» μπορεί να αφορά τα έτη ως το τέλος του 2016 και να καταλήγει σε έλλειμμα -2% και πρωτογενές πλεόνασμα 5 μονάδων, έναντι αρχικού στόχου 4,5 μονάδων το 2014. Αν το σενάριο, που αποκαλύπτει από χθες η Realnews, η μια από τις παραλλαγές του γίνει δεκτό τότε θα υπάρξουν σημαντικά περιθώρια άσκησης ηπιότερης δημοσιονομικής προσαρμογής στο εσωτερικό, υπό τη σκέπη της επέκτασης της χρηματοδότησης από τους εταίρους μέσω του ESM για το νέο διάστημα.
Τα σχέδια επιμήκυνσης, μαζί με αυτά της αναδιάταξης του χρέους προς τον «επίσημο τομέα», της μείωσης των επιτοκίων, του κουρέματος των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ και της τόνωσης της ανάπτυξης θα αρχίσουν να συζητούνται, σχεδόν επίσημα, πολύ πριν τη Σύνοδο, ήδη από τις συναντήσεις του eurogroup στις 21 Ιουνίου και στη συνάντηση της Ρώμης την επόμενη μέρα.
Βεβαίως αν ο ελληνικό λαός επιλέξει τη ρήξη, Μέρκελ, Μόντι και Ολάντ στη Ρώμη θα πρέπει να μιλήσουν για το πως θα σώσουν το ευρώ από τους Έλληνες και όχι πως θα σώσουν τους Έλληνες στο ευρώ.
Όπως έχει γίνει γνωστό τα κράτη μέλη, η Κομισιόν και η ΕΚΤ έχουν οργανώσει ομάδες ειδικών που προσπαθούν να πιστοποιήσουν το ακριβές κόστος και το εύρος των συνεπειών από μια ελληνική αποχώρηση.
Ήδη από τη περασμένη εβδομάδα πηγή του κολεγίου των επιτρόπων ενημέρωσε τον ελληνικό και διεθνή τύπο ότι Κομισιόν και ΕΚΤ έχουν δώσει εντολή για το σχηματισμό ομάδας εργασίας ακριβώς με αυτή την αρμοδιότητα. Δημόσια άλλωστε τοποθετήθηκε και ο Βέλγος επίτροπος Κάρελ Ντε Χουχτ, που επιβεβαίωσε την κινητικότητα.
Παρομοίως ένα άλλος Βέλγος, ο υπουργός οικονομικών Στ. Βάνακερε, προσπαθώντας να καθησυχάσει και πάλι τις ανησυχίες των Βέλγων πολιτών επεσήμανε ότι «θα ήμασταν ανεύθυνοι αν δεν λαμβάναμε τα μέτρα μας». Ταυτόσημη δήλωσε έκανε και Φιλανδή υπουργός οικονομικών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα δύο υπουργεία είχαν έρθει σε συνεννόηση ή σε αντιπαραβολή στοιχείων με τις ομάδες της ΕΚΤ και της Κομισιόν. Το τελευταίο βεβαίως είναι θέμα χρόνου να συμβεί, αν και δεν έχει δοθεί εντολή ή κατεύθυνση σε κάθε ένα από τα κράτη μέλη να ετοιμάσει λεπτομερείς αναλύσεις.
Όποιο και αν είναι το κόστος, αν χρειαστεί οι 26 και οι 16 αντίστοιχα θα πρέπει να το διαχειριστούν - έστω καταφεύγοντας σε αλλαγή του ρόλου της ΕΚΤ, τυπώνοντας πληθωριστικό χρήμα, εκδίδοντας ευρωομόλογα, δημιουργώντας ευρωπαϊκό υπουργείο οικονομικών, κάνοντας πράγματα που γενικώς δε θα μπορούσαν να διανοηθούν - ή θα επιλέξουν την καταστροφή της ΕΕ.
Το μόνο που είναι βέβαιο αυτή τη στιγμή είναι πως όλα τα παραπάνω αποτελούν για όλους τη δεύτερη, λιγότερο ελκυστική επιλογή. Ακόμα όμως και αν το τεκμηριωμένο κόστος εξόδου είναι τέτοιο που η έξοδος φαντάζει ανυπόφορη, είναι προφανώς σοφότερο για τον λαό και το πολιτικό σύστημα να το εκμεταλλευτεί για να αλλάξει το παιχνίδι εκ των έσω, αντί να ζήσει την κόλαση εκτός ευρώ, ενώ η ΕΕ πιθανότατα θα βρίσκει το δρόμο της.
Αρχικό μήνυμα απο S8N
