Ο αυτοκινητοβιομήχανος Χένρι Φορντ
Ο άνθρωπος που έκανε την αυτοκίνηση προσιτή μόδα!
Πρώτα χρόνιαΩς ιδρυτής της Ford Motor Company και εμπνευστής της «γραμμής παραγωγής» που επέτρεψε τη μαζική κατασκευή αυτοκινήτων, ο Φορντ έκανε κάτι που θα άλλαζε τον τρόπο μετακίνησης: ανέπτυξε το πρώτο αυτοκίνητο που μπορούσε να αποκτήσει η μεσαία τάξη της Αμερικής, μεταμορφώνοντας άρδην το τοπίο της αυτοκίνησης.
Το περίφημο πλέον Μοντέλο Τ (Ford Model T) του 1908 έφερε τα πάνω-κάτω στον κόσμο της αυτοκίνησης, επαναστατικοποιώντας την ίδια τη βιομηχανική παραγωγή.
Ως αποτέλεσμα των γενναίων επιχειρηματικών του αποφάσεων, ο αυτοδημιούργητος Φορντ θα πουλούσε εκατομμύρια οχήματα και θα εγκαθίδρυε την εταιρία του ως ηγέτη της αυτοκινητοβιομηχανίας παγκοσμίως, με τον ίδιο να γίνεται βέβαια πολυεκατομμυριούχος.
Ήταν ωστόσο και οραματιστής: με πρόταγμα τον καταναλωτισμό ως τρόπο επίτευξης της πολυπόθητης παγκόσμιας ειρήνης, εμπνεύστηκε τη μαζική παραγωγή προσιτών στη μεσαία τάξη αγαθών, συνοδευόμενη από καλές απολαβές για τους υπαλλήλους του και κοινωνικά προνόμια. Συνεπής καπιταλιστής, θεωρούσε ότι μόνο μέσω της αύξησης του βιοτικού επιπέδου του εργάτη μπορούσε να επιτευχθεί η παραγωγική ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας.
Καθέλκυσε στον βιομηχανικό στίβο πολυάριθμες τεχνικές και επιχειρηματικές καινοτομίες, που θα γίνονταν έκτοτε κοινός τόπος.
Η προσωπικότητά του θα στιγματιζόταν ωστόσο από τον βαθύτατο ρατσισμό και αντισημιτισμό του, κάνοντας τον στα τελευταία χρόνια της ζωής του αμφιλεγόμενο πρόσωπο...
Πρώιμη καριέρα και γάμοςΟ Χένρι Φορντ γεννιέται στις 30 Ιουλίου 1863 στην οικογενειακή φάρμα στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ από γονείς ιρλανδών και βέλγων μεταναστών, ως ένα από τα πέντε παιδιά της φαμίλιας. Τα παιδικά του χρόνια είναι ήρεμα και ευτυχισμένα, με το νεαρό αγόρι να δείχνει από νωρίς την κλίση του στα μαστορέματα: σε ηλικία 15 ετών, ο πατέρας τού χαρίζει ένα ρολόι τσέπης, με το αγόρι να το λύνει και να το επανασυναρμολογεί στη στιγμή!
Αποκτά λοιπόν φήμη ωρολογοποιού και αυτόματα οικείοι και γείτονες του εμπιστεύονται τα χαλασμένα ρολόγια τους για επισκευή. Η δουλειά στην οικογενειακή φάρμα δεν τον ικανοποιεί ωστόσο καθόλου και εγκαταλείπει τη θαλπωρή του σπιτιού του τον επόμενο χρόνο (1879), σε ηλικία 16 ετών, για να μαθητεύσει ως μηχανικός στο Ντιτρόιτ, έχοντας βέβαια χάσει ήδη τη μητέρα του το 1876. Τίποτα δεν τον έδενε πλέον με τη ζωή του αγρότη.
Στα χρόνια που θα έρχονταν, θα γινόταν ικανότατος μηχανικός αυτοκινήτων, επισκευάζοντας τις ατμομηχανές της εποχής και μαθαίνοντας να τις λειτουργεί. Το 1882 επιστρέφει στο πατρικό να αναλάβει τη φάρμα, όπου και γίνεται εξπέρ στη λειτουργία των φορητών μηχανών της Westinghouse, γεγονός που θα του εξασφαλίσει την πρώτη του δουλειά: η εταιρία τον προσλαμβάνει ως μηχανικό. Επιστρέφει στο Ντιτρόιτ και ταυτόχρονα με τη δουλειά, σπουδάζει και λογιστικά στο τοπικό πανεπιστήμιο.
Το 1888, ο Χένρι παντρεύεται την Clara Ala Bryant και αποκτά τον μοναχογιό του, Edsel. Αναγκάζεται να επιστρέψει και πάλι στο οικογενειακό κτήμα για να θρέψει τη δική του πια φαμίλια, παραμένοντας εκεί για τρία χρόνια. Τότε ήταν που βρίσκει δουλειά ως μηχανικός στην ηλεκτροδοτική εταιρία του Τόμας Έντισον (Edison Illuminating Company), με το ταλέντο του να του εξασφαλίζει προαγωγή σε αρχιμηχανικό το 1883.
Εν τω μεταξύ, είχε ήδη αναπτύξει ένα σχέδιο για μια αυτοκινούμενη άμαξα χωρίς άλογα και το 1896 ήταν έτοιμος να την κατασκευάσει, χάρη στα οικονομικά οφέλη που απολάμβανε βέβαια λόγω της υψηλής του θέσης: το πρώτο μοντέλο του, το Ford Quadricycle, κυκλοφορεί, ως αποτέλεσμα χρόνιων πειραματισμών του Φορντ με τη βενζινοκίνηση!
Η ικανοποιητική λειτουργία του οχήματος θα έφερνε μάλιστα τον Φορντ σε επαφή με τον μεγιστάνα Έντισον: χωρίς καλά-καλά να το καταλάβει, βρίσκεται να παρουσιάζει τα φιλόδοξα πλάνα του για την αυτοκίνηση σε συνάντηση ανώτατων στελεχών της εταιρίας, παρουσία και του ίδιου του Έντισον, ο οποίος μάλιστα τον ενθαρρύνει να κατασκευάσει ένα δεύτερο και καλύτερο μοντέλο.
Βρίσκοντας χρηματοδότηση για τα σχέδιά του, ο Χένρι παραιτείται από τα καθήκοντά του και ρίχνεται με τα μούτρα στη δουλειά: ιδρύει την Detroit Automobile Company το 1899, με τα πρώτα ωστόσο δείγματα να μην είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Τα οχήματα είναι ακριβά και δεν δικαιώνουν την υψηλή τιμή τους. Το ρίσκο αποδεικνύεται δυσβάσταχτο για τον Φορντ και η εταιρία βάζει οριστικά λουκέτο τον Ιανουάριο του 1901.
Εξασφαλίζοντας κονδύλια, σχεδιάζει, κατασκευάζει και πιλοτάρει ένα πετυχημένο αγωνιστικό μοντέλο 26 αλόγων τον Οκτώβριο του 1901, γεγονός που κάνει τους επενδυτές να τον εμπιστευτούν: ιδρύεται η Henry Ford Company τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου, με τον ίδιο στη θέση του αρχιμηχανικού. Εξαιτίας τριβών ωστόσο με τους μετόχους, ο Φορντ εγκαταλείπει την εταιρία που έφερε το όνομά του, η οποία μετονομάζεται έκτοτε σε... Cadillac Automobile Company!
Η αγωνιστική του μανία δεν λέει ωστόσο να κοπάσει: συνεργαζόμενος με τον οδηγό αγώνων ταχύτητας Tom Cooper, κατασκευάζει το 80 και πλέον αλόγων αγωνιστικό «999», το οποίο θριαμβεύει στους αγώνες του 1902 και θέτει μάλιστα νέο παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας στα 146,9 χλμ/ώρα, εκτοξεύοντας τη φήμη του Φορντ ως κατασκευαστή. Ο έρωτας του Φορντ με τη σπορ αυτοκίνηση δεν θα ξεθώριαζε ποτέ, την ίδια ώρα που έγινε ένας από τους πρώτους κατασκευαστές που αγκάλιασε ολόψυχα τους αγώνες ταχύτητας του Indianapolis 500. Ο εκ νέου θρίαμβος του φέρνει και πάλι χρηματοδότηση, ιδρύοντας τώρα τη Ford & Malcomson, Ltd., με σκοπό την παραγωγή προσιτών και αξιόπιστων οχημάτων. Οι πωλήσεις είναι ωστόσο λιγοστές και τα έξοδα συσσωρεύονται...
Ίδρυση της Ford Motor Company, Μοντέλο Τ και γραμμή παραγωγής
Ως απάντηση στην κρίση που περνούσε η κοινή επιχειρηματική τους προσπάθεια, ο συνεργάτης του Φορντ, Malcomson, πείθει τα αδέλφια Dodge (της γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας) να αποκτήσουν μερίδιο της Ford & Malcomson: η εταιρία ανασυστήνεται ως Ford Motor Company στις 16 Ιουνίου 1903 με αρχικό κεφάλαιο 28.000 δολαρίων.
Πέντε χρόνια αργότερα, την 1η Οκτωβρίου 1908, κυκλοφορεί τον θρύλο πλέον της αυτοκίνησης Model T: το 4κύλινδρο αυτοκίνητο έχει το τιμόνι στα αριστερά(!), καινοτομία που σύντομα θα αντιγραφόταν από όλον τον ανταγωνισμό, ενώ η πρωτοποριακή του σύλληψη το κάνει να ξεχωρίζει από τον σωρό. Πανεύκολο στην οδήγηση, οικονομικό στη συντήρηση και φτηνό στην απόκτηση, το Model T μονοπωλεί την αγορά και μέχρι το 1920 γίνεται το όχημα στο οποίο μαθαίνουν οι Αμερικανοί να οδηγούν!
Ηenry FordΟ Φορντ δεν μένει ωστόσο μόνο στις αδιαμφισβήτητες δυνατότητες του «διαμαντιού» του: συνάπτει συμφωνίες με αντιπροσώπους σε όλες τις ΗΠΑ για την εκτεταμένη κυκλοφορία του μοντέλου, διασφαλίζει ότι ο Τύπος θα αναπαράγει συχνά ειδήσεις για το όχημά του, συγκροτεί τα πρώτα κλαμπ αυτοκινήτου και εκτοξεύει τις πωλήσεις στην κορυφή: κάθε χρόνο σημειώνεται εκ νέου ρεκόρ πωλήσεων, με το ποσοστό των κερδών να υπερβαίνει το 100% των αντίστοιχων της προηγούμενης χρονιάς. Μέχρι το 1918, τα μισά αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στις ΗΠΑ είναι Model T.
Σειρά έχει κατόπιν η φημισμένη «γραμμή παραγωγής»: με γνώμονα πάντα τη μεγαλύτερη δυνατή αποδοτικότητα με το λιγότερο δυνατό κόστος, εγκαινιάζει το 1913-1914 τη μαζική μέθοδο κατασκευής που θα έμενε γνωστή ως «γραμμή παραγωγής» και θα άλλαζε συλλήβδην το βιομηχανικό τοπίο. Η παραγωγική ικανότητα της Ford Motor Company εκτοξεύεται στα ύψη, με τα κόστη πράγματι να συρρικνώνονται.
Το Model T παραγόταν μαζικά ως το 1927, με τα τελικά νούμερα να αγγίζουν τα 15 εκατομμύρια κομμάτια, καταγράφοντας ρεκόρ πωλήσεων που θα έμενε στην κορυφή για τα επόμενα 45 χρόνια.
Απάντηση με παράθεση