Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός προς τιμήν του Ιστορικού Νίκου Σβορώνου

Ανοιχτή Επιστολή με παραλήπτη τον Δήμο Λευκάδας

Ιστορική βιβλιοθήκη Νίκου Σβορώνου μια παρακαταθήκη για τις ιστορικές σπουδές - Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός προς τιμήν του Ιστορικού Νίκου Σβορώνου
Συμπληρώνονται φέτος (2011) εκατό χρόνια από τη γέννηση του διεθνούς κύρους Λευκαδίτη ιστορικού Νίκου Σβορώνου (1911-1989). Το γεγονός, προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία στον ακαδημαϊκό χώρο να προσεγγίσει το έργο του ερευνητικά, να ερμηνεύσει και να κατανοήσει το μέγεθος της διανοητικής και επιστημονικής παρουσίας του, να συγκροτήσει ένα πλαίσιο θεωρήσεων της πολλαπλής συμβολής του στην εννοιολόγηση προβλημάτων μελέτης της νεοελληνικής ιστορίας, ανάλυσης και ερμηνείας ιστορικών σχέσεων που μορφοποιούνται σε συνάφεια με τις κοινωνικές και οικονομικές δομές. Προσφέρει επίσης στον ευρύτερο χώρο της εκπαίδευσης την ευκαιρία να εστιάσει στη «μελέτη περίπτωσης» ενός ιστορικού ευρωπαϊκού και διεθνούς κύρους, του οποίου το έργο -και η κατανόησή του- συμβάλλει στην κατανόηση της σύγχρονης ιστορικής σκέψης και των μεθόδων που ακολουθεί προκειμένου να αναχθεί στην ιστορική αλήθεια και τη συνείδηση της ιστορίας.

Επιπλέον, η διαμόρφωση του επιστημονικού ήθους με το οποίο ο ιστορικός Νίκος Σβορώνος εργάστηκε στον αυστηρό-και με το ηθικό του νόημα-πεδίο της έρευνας, σε συνάρτηση και οργανική σύνδεση με το ανθρώπινο ήθος του και τις ηθικές νοηματοδοτήσεις της εκπαιδευτικής του ταυτότητας, συνιστά ένα, από κάθε άποψη, παράδειγμα ιδεατής σύγκρασης επιστημονικού, ηθικού και κοινωνικού homo universalis. (Συσσωματώνοντας όλη την πείρα της ζωής του σε έναν φιλοσοφικό απολογιστικό μονόλογο, εκεί προς τον επίλογό της, είχε πει: Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτε εκτός από τον άνθρωπο και την ηθική του διάσταση»).

Ο Νίκος Σβορώνος, είναι γνωστό, ότι ανήκει στη γαλλική ιστορική σχολή που την εγκαινιάζει το περιοδικό ANNALES και που επρόκειτο να αναδομήσει εντελώς τόσο τα περιεχόμενα όσο και τις μεθόδους ανάγνωσης της ιστορίας. Ο Σβορώνος, με υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου στη Γαλλία θα σταδιοδρομήσει εκεί στο χώρο της έρευνας και θα γίνει καθηγητής και Διευθυντής Σπουδών στη Σχολή Ανωτάτων Σπουδών στο Παρίσι. Στο ερευνητικό του έργο, με μια ιδιοφυή κριτική προσαρμογή τού θεωρητικού παραδείγματος που του προσφέρει η μελέτη της σύγχρονής του γαλλικής ιστοριογραφικής σχολής, θα ερευνήσει τη μεσαιωνική και τη νεότερη ελληνική ιστορία, «σταθμεύοντας» κυριολεκτικά στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής ιστορίας και προσδιορίζοντας τους ιδεολογικούς άξονες που συγκροτούν αυτές τις ιδιαιτερότητες.

Η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της διδακτικής της Ιστορίας σήμερα στα δευτεροβάθμια σχολεία σε επίπεδο επιστημολογικό (περιεχομένου και παιδαγωγικών προσεγγίσεων) και η προαγωγή της τοπικής ιστορίας με τη χρήση των τεκμηρίων της, συνδέονται άμεσα με την ιστορία και την ιστορική σκέψη που υπηρέτησε τόσο ερευνητικά όσο και διδακτικά ο Νίκος Σβορώνος-του οποίου, ωστόσο, το επιστημονικό έργο και η εν γένει σημαντική συμβολή του στη σύγχρονη κοινωνική ιστορία παραμένει άγνωστη στα μαθητικά ακροατήρια και στον εκπαιδευτικό κόσμο ενδεχομένως.

Η Λευκάδα, το νησί που γεννήθηκε ο Νίκος Σβορώνος, και τον πολιτισμό του οποίου έφερε πάντοτε ως σταθερή πνευματική και συναισθηματική επένδυση, και στο οποίο πρόσφερε ανεπανάληπτες επιστημονικές και ανθρώπινες εμπειρίες και εμπειρίες ήθους, είχε την τιμή μιας εξαιρετικής εκ μέρους του δωρεάς προς το Δήμο Λευκάδας με δημόσια διαθήκη: της Βιβλιοθήκης Σβορώνου, πολύτιμης θεσμικής υποδομής για την έρευνα και τη μελέτη του έργου του αφενός, και αφετέρου για την προαγωγή της ιστορικής έρευνας στον τοπικό, τον εθνικό, τον ευρωπαϊκό και τον διεθνή χώρο. Αναξιοποίητη και στατικά εγκιβωτισμένη αυτή η ανεπανάληπτη δωρεά, 22 χρόνια μετά το θάνατό του, είναι σήμερα μια ευκαιρία τιμής στον μεγάλο ιστορικό μας η αποκατάστασή της. Και επιπλέον μια χειρονομία οφειλόμενης πολιτιστικής και πνευματικής ευαισθησίας προς τους πολίτες της Λευκάδας, τον εκπαιδευτικό κόσμο και την κοινότητα των ασκούντων ερευνητικό έργο. Γιατί η καθ-υστέρηση δεν είναι μόνον χρονικό μέγεθος αλλά πνευματικό, πολιτιστικό και ηθικό-προπάντων, κατάσταση ασεβής προς το πνευματικό παρελθόν του τόπου και των ανθρώπων που το σφυρηλάτησαν.

Φέτος, και για τη σχολική χρονιά 2011-2012, καθώς συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Σβορώνου, προγραμματίζουμε, ως Γραφείο Σχ. Συμβούλου σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης και το ΚΕΣΥΠ Λευκάδας, την Εταιρεία Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Γενικής και Τοπικής Ιστορίας και την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, διάφορες εκπαιδευτικές δραστηριότητες με τα σχολεία μας ώστε, στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας και με την ανάπτυξη διεπιστημονικών συνεργασιών, να γνωρίσουν οι μαθητές μας το έργο και την προσωπικότητα του Νίκου Σβορώνου και να μυηθούν στην προβληματική και στις μεθόδους της σύγχρονης ιστορικής έρευνας. Στα πλαίσια αυτών των εκπαιδευτικών πρωτοβουλιών εκ μέρους μας, και προκειμένου να έχουμε μια επιτόπια σεμιναριακή εμπειρία στη Βιβλιοθήκη Σβορώνου, σας προτείνουμε τα παρακάτω:
Α. Να γίνει μια άμεση και συντονισμένη προσπάθεια εκ μέρους του Δήμου Λευκάδας ώστε να καταστεί επισκέψιμη η Βιβλιοθήκη στο μαθητικό κοινό των σχολείων του νησιού μας -και ευρύτερα- .
Β. Να ταξινομηθεί το υλικό της Βιβλιοθήκης ώστε να είναι δυνατή για τη φετινή χρονιά η ερευνητική χρησιμοποίησή της από τους μαθητές. Και στη συνέχεια, με την επαγγελματική παρέμβαση εμπειρογνωμόνων, να δοθεί στην έρευνα.
Γ. Προτείνουμε, επίσης, με την παιδαγωγική καθοδήγηση εκπαιδευτικών μας, τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού (έντυπου και ηλεκτρονικού: ενημερωτικά φυλλάδια, εκπαιδευτικά CD, έντυπα εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κ.λ.π.) για την αποτελεσματική ξενάγηση των μαθητών μας στο χώρο της Βιβλιοθήκης και την υλοποίηση εκεί εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων σχετικών με την ιστορία και τη διαδικασία της ιστορικής έρευνας.
( Για τα παραπάνω έχουμε ήδη αποστείλει προ πολλού σχετική επιστολή στους αρμοδίους και δεν υπήρξε μέχρι στιγμής καμιά απάντηση).
Πιστεύουμε ότι οι ενέργειες αυτές, δεν αποτελούν μόνον τα οφειλόμενα προς το μεγάλο Λευκαδίτη ιστορικό και το πνευματικό κεφάλαιο που κατέθεσε στο γενέθλιο τόπο, αλλά και μια διεύρυνση και τόνωση των ερευνητικών δυνατοτήτων του τόπου μας.
Ευχαρίστως θα προσφέραμε κάθε εκπαιδευτική και επιστημονική υπηρεσία προκειμένου να υλοποιηθούν τα παραπάνω.

Η Σχ. Σύμβουλος Φιλολόγων ν. Λευκάδας

Δρ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού

Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός προς τιμήν του Ιστορικού Νίκου Σβορώνου

To Γραφείο Σχολικής Συμβούλου Φιλολόγων νομού Λευκάδας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης και το ΚΕ.ΣΥ.Π. (Κέντρο Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού) Λευκάδας, την Εταιρεία Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Γενικής και της Τοπικής Ιστορίας και την Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Ιονίων Νήσων, διοργανώνουν Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 100 χρόνων από τη γέννηση του διεθνούς κύρους Λευκαδίτη ιστορικού Νίκου Σβορώνου (1911-1989). Η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της διδακτικής της Ιστορίας σήμερα στην εκπαίδευση και η προαγωγή της Τοπικής Ιστορίας συνδέονται άμεσα με την ιστορία και την ιστορική σκέψη που υπηρέτησε ερευνητικά και διδακτικά ο Νίκος Σβορώνος.

Ο Διαγωνισμός απευθύνεται σε μαθητές της Γ τάξης Γυμνασίου και της ΑΆ τάξης των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων και αφορά στη συγγραφή ιστορικού δοκιμίου, σε ατομική ή ομαδική βάση και με επιλογή θέματος από την τοπική κατά περιοχή-ιστορία, έκτασης μέχρι δώδεκα περίπου δακτυλογραφημένων σελίδων. Παραθέτουμε ενδεικτικά θεματικές περιοχές, τις οποίες οι μαθητές μπορούν να αξιοποιήσουν για τη μορφοποίηση του δικού τους θέματος:
Ι. Από την ιστορία του τοπίου: ονοματοθεσία της περιοχής, τοπωνύμια, οδωνύμια, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί, δάση, λίμνες, όρη, καλλιέργειες, αγαθά, κτήρια, ανδριάντες, ηρώα, λιμάνια, γεφύρια, κάστρα, συγκοινωνίες και μεταφορές κ.ά.
ΙΙ. Από τις καθημερινές ανθρώπινες δραστηριότητες: η φροντίδα της καθημερινής ζωής: οικιακές εργασίες, τροφή, ένδυση, επικοινωνία, ελεύθερος χρόνος-ψυχαγωγία, η πρόσληψη των χρόνων και των χώρων κ.λ.π., οι προσωπικές επιθυμίες, οι φιλοδοξίες, η μόδα, τα κοσμήματα, η θνησιμότητα: αρρώστιες, μοναξιά, πόνος, γήρας κ.λ.π., οι αλλαγές στην τεχνολογία, εγκλεισμός, περιθώριο-μοναχική ζωή κ.ά.
ΙΙΙ. Από την ιστορία της οικογένειας: οικογενειακές σχέσεις, φυσικά χαρακτηριστικά, εγκατάσταση και μετακινήσεις, τα οικονομικά της οικογένειας, η εκπαίδευση της οικογένειας, η καθημερινή ζωή της οικογένειας, κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα της οικογένειας κ.ά.
ΙV. Από την τοπική κοινωνία: γενικά χαρακτηριστικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά, συνθήκες και περιβάλλον εργασίας, υγεία, δομές της τοπικής εξουσίας, γραφειοκρατία και σχέσεις με την κεντρική εξουσία κ.ά.

Η συμμετοχή των μαθητών στο διαγωνισμό είναι προαιρετική.

Σημειώνουμε ότι στις ομαδικές εργασίες μπορεί να αξιοποιηθεί και η μέθοδος Project. Οι εργασίες θα υλοποιηθούν εκτός διδακτικών ωρών (εκτός και αν πρόκειται για σχέδιο εργασίας-project, οπότε ακολουθείται η συνήθης διαδικασία), από την αρχή του νέου σχολικού έτους μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου 2011. Οι καθηγητές που θα εργαστούν με τη μέθοδο project αλλά και οι μαθητές που θα συνθέσουν ατομική ή ομαδική εργασία να συμβουλευτούν τα παρακάτω επιστημονικά βοηθήματα:
Γ. Ν. Λεοντσίνης, Μ. Ρεπούση, Η Τοπική ιστορία ως πεδίο σπουδής στο πλαίσιο της σχολικής παιδείας, ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 2001.
Θ. Παππάς, Σ. Ασωνίτης, Εγχειρίδιο Τοπικής Ιστορίας. Το Βιβλίο του εκπαιδευτικού. Έκδοση ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα 2006.
Χ. Γαλάνη, Τοπική ιστορία και πολιτισμική κληρονομιά, Μια διδακτική πρόταση για την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση https://www.alfavita.gr/artro.php?id=26011, (12/03/2011)
Π. Κοψιδά – Βρεττού, Ημερολόγιο των πληκτικών ημερών, https://dide.lef.sch.gr/docs/2011/pe...imerologio.pdf
Π. Κοψιδά – Βρεττού, Οι άνθρωποι στο περιβάλλον τους, https://dide.lef.sch.gr/docs/2011/pe...perivallon.pdf


Για τη διόρθωση των γραπτών εργασιών θα συγκροτηθεί από τον Διευθυντή του κάθε Σχολείου τριμελής επιτροπή αποτελούμενη από φιλολόγους καθηγητές του σχολείου, με Πρόεδρο πτυχιούχο Ιστορικού Τμήματος, κάτοχο μεταπτυχιακού τίτλου στις Ιστορικές Σπουδές ή με ικανοποιητική διδακτική εμπειρία στο μάθημα της Ιστορίας.

Η επιτροπή θα επιλέξει τις τρεις καλύτερες εργασίες (ατομικές ή ομαδικές)κατά σχολείο και θα τις αποστείλει μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου 2011 στις κατά τόπους Διευθύνσεις Β/θμιας Εκπαίδευσης. Ο Διευθυντής Β/θμιας Εκπαίδευσης θα συγκροτήσει τριμελή Επιτροπή, αποτελούμενη από δύο φιλολόγους και έναν Σχ. Σύμβουλο Φιλολόγων ή έμπειρο εκπαιδευτικό βαθμού Α ως πρόεδρο της επιτροπής. Έργο της Επιτροπής θα είναι η επιλογή της καλύτερης ιστορικής σύνθεσης (ατομικής ή ομαδικής) κατά σχολική βαθμίδα (γυμνάσιο-λύκειο).. Με ευθύνη του Διευθυντή Β/θμιας Εκπαίδευσης οι επιλεγμένες εργασίες θα αποσταλούν μέχρι 18 Ιανουαρίου 2012 στις αντίστοιχες Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης.

Με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης κατά νομό θα συσταθεί τριμελής επιτροπή, αποτελούμενη από έναν Σχολικό Σύμβουλο Φιλολόγων και δύο έμπειρους φιλολόγους βαθμού Α. Η Επιτροπή θα επιλέξει την καλύτερη εργασία κατά σχολική βαθμίδα (γυμνάσιο-λύκειο) και θα την αποστείλει μέχρι 15 Φεβρουαρίου 2012 στον Πρόεδρο της «Εταιρείας Θεωρίας, Έρευνας και Διδακτικής της Γενικής και Τοπικής Ιστορίας» καθηγητή της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας και της Διδακτικής της Ιστορίας, κ. Γεώργιο Λεοντσίνη (Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιπποκράτους 20, 106 80 Αθήνα-Τηλ.210-3688488, ΦΑΞ: 210-3688489, Κινητό: 6946307892).

Η τελική επιλογή των τριών καλύτερων εργασιών κατά σχολική βαθμίδα (γυμνάσιο-λύκειο) σε πανελλήνια κλίμακα θα γίνει από πενταμελή επιτροπή, αποτελούμενη από μέλη των φορέων που διοργανώνουν τον διαγωνισμό.

Τα έπαθλα του διαγωνισμού για μαθητές γυμνασίου και λυκείου θα είναι:
1ο Βραβείο: Φιλοξενία τεσσάρων ημερών (τρεις διανυκτερεύσεις) στη Λευκάδα για δύο άτομα.
2ο Βραβείο: Φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής (NET BOOK).
3ο Βραβείο: Ασύρματος Μετεωρολογικός Σταθμός (NATIONAL GEOGRAPHIC) Στους βραβευμένους θα δοθεί επίσης σειρά ιστορικών έργων του Νίκου Σβορώνου και το βραβείο τους σε μεμβράνη παπύρου.

Σε όσους θα λάβουν μέρος στο διαγωνισμό θα σταλεί αναμνηστικό δίπλωμα και βιβλία της τοπικής βιβλιογραφίας.
Η απονομή των βραβείων θα γίνει σε ειδική τελετή στη Λευκάδα, πριν από τη λήξη του σχολικού έτους 2011-2012.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επισκέπτονται τις ιστοσελίδες:
https://dide.lef.sch.gr/index.php/ek...ikoi-symvoyloi
https://dide.lef.sch.gr/index.php/mathites

Τηλέφωνα επικοινωνίας: 26450-21727, 26450-24109 (Υπεύθυνη: κ. Παρασκευή Κοψιδά, Σχ. Σύμβουλος Φιλολόγων ν. Λευκάδας).
Κινητό: 697 90 82 014
ΦΑΞ: 26450-24109
E-Mail: kopsidav@yahoo.gr
Tαχυδρομική Διεύθυνση: Ξενοφώντα Γρηγόρη 151-311 00 Λευκάδα

Παρακαλούνται οι Διευθυντές των σχολείων να ενημερώσουν τους φιλολόγους καθηγητές και τους καθηγητές που διδάσκουν ιστορία.


Η Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων

Δρ. Παρασκευή Κοψιδά

https://www.lefkadaslowguide.gr/