m-power_01
26-12-09, 15:56
Ο βασικός ρόλος των μπουζί είναι :
α) να αναφλέξει το μίγμα καύσιμο/αέρα στο θάλαμο καύσης
β) να μεταφέρει τη θερμότητα από το θάλαμο καύσης
Ηλεκτρική Απόδοση μπουζί = η ποσότητα τάσης που απαιτείται από το σύστημα ανάφλεξης για να μπορέσει να σπινθηρίσει το μπουζί.
Θερμική Απόδοση μπουζί = η θερμοκρασία στην άκρη του μπουζί πρέπει να κρατηθεί μέσα σε ένα κατάλληλο εύρος, έτσι ώστε ούτε να υπερθερμανθεί και να δημουργεί προαναφλέξεις (pre-ignition) αλλά ούτε και να ψυχθεί έτσι ώστε να μην βρωμίζει το μπουζί από υπερβολικές επικαθίσεις. Όταν η θερμοκρασία λειτουργίας του μπουζί είναι στο ιδανικό εύρος, παρατηρείται μία αυτοκαθαριζόμενη λειτουργία από επικαθίσεις στο άκρο του μπουζί.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το μπουζί δεν παράγει ζέστη, αλλά αφαιρεί ζέστη. Λειτουργεί σαν εναλλάκτης ζέστης μεταφέροντας ποσά θερμότητας από το θάλαμο καύσης προς το σύστημα ψύξης του κινητήρα.
Αυτό το εύρος μεταφοράς ζέστης από το μπουζί, καθορίζεται από:
* το μήκος της μύτης του μονωτή
* τον όγκο αέρα γύρω από τη μύτη του μονωτή (μεταξύ μονωτή και σπειρώματος)
* Τα υλικά/κατασκευή της πορσελάνης του μονωτή και του κεντρικού ηλεκτροδίου
https://www.bmwfans.gr/forum/
(πηγή NGK)
Στην αγορά συναντάμε μπουζί θερμά, ψυχρά και ενδιάμεσα (κανονικά). Σε ένα αυτοκίνητο χωρίς μετατροπές δεν θα πρέπει ποτέ να τοποθετούμε θερμά ή ψυχρά μπουζί, παρά μόνο κανονικά.
Τα θερμά μπουζί χρησιμοποιούνται όταν για κάποιο λόγο πρέπει να αποβάλλεται μικρότερη θερμοκρασία από το θάλαμο καύσης έτσι ώστε να καίγεται περισσότερο το λάδι και οι διάφορες επικαθίσεις. Το αντίθετο στα ψυχρά. Όλα αυτά έχουν να κάνουν με τις θερμοδυναμικές απαιτήσεις του θαλάμου καύσης και όχι με την ποιότητα των μπουζί.
Κριτήρια κατάστασης μπουζί
Υπάρχουν τρία βασικά κριτήρια διάγνωσης της κατάστασης των μπουζί: σωστής καύσης, βρώμικα από επικαθίσεις και τέλος με επιφάνεια από υπερθέρμανση (overheated).
Η περιοχή μεταξύ υπερθέρμανσης και υπερβολικών επικαθίσεων, λέγεται περιοχή θερμοκρασίας αυτοκαθαρισμού του μπουζί και είναι μεταξύ (500-850οC). Η θερμοκρασία σε αυτή την περιοχή καίει τις επικαθίσεις άνθρακα και καύσης. Στην παρακάτω φώτο, η μεσαία φωτογραφία είναι μία εικόνα υγιούς μπουζί, η επάνω έχει δημιουργήσει μία επιφάνεια με υπερθέρμανση και τέλος η κάτω παρουσιάζει επιφάνεια μπουζί λερωμένη από κατάλοιπα καύσης και επικαθίσεις άνθρακα.
https://lancialybra.mlemo.gr/doityourself/mpouzi_coils/charttempfiringend.gif
(πηγή NGK)
Από τι εξαρτάται η καλή ανάφλεξη.
Για τη σωστή απόδοση του κινητήρα αλλά και την εύκολη εκκίνηση του, η ποιότητα και η κατάσταση των μπουζί είναι μέγιστης σημασίας.
Το τυπικό μπουζί απαιτεί ένα εύρος τάσης από 5.000-25.000 V από το πηνίο ανάφλεξης για να μπορέσει να σπινθηρίσει. Η ακριβής τάση που απαιτείται εξαρτάται:
* Από το διάκενο ακίδας, όσο μεγαλύτερο το διάκενο τόσο μεγαλύτερη τάση απαιτείται. Για αυτό το διάκενο στα μπουζί πρέπει να τηρείται στις προδιαγραφές του.
* Από την κατάσταση-φθορά του ηλεκτροδίου. Λερωμένα μπουζί ίσως να μην σπινθηρήσουν καθόλου!
* Από το φορτίο του κινητήρα. Όσο αυξάνεται τόσο αυξάνεται και η ανάγκη για τάση στα μπουζί. Εάν τα μπουζί είναι φθαρμένα ή το διάκενο της ακίδας είναι μεγάλο, ενδεχομένως να παρουσιάσουν διαλείψεις σπινθηρισμού.
* Από την αντίσταση των μπουζί και των μπουζοκαλωδίων αυξάνουν την απαίτηση τάσης. Η αλλαγή φθαρμένων ή κατεστραμένων μπουζοκαλωδίων απαιτείται για βελτίωση της ανάφλεξης.
* Από τις περιβαλλοντικές συνθήκες λειτουργίας (θερμοκρασία-υγρασία-βαρομετρική πίεση). Χαμηλή θερμοκρασία, αυξημένη υγρασία και υψηλή βαρομετρική πίεσης απαιτούν περισσότερη τάση για να σπινθηρίσει το μπουζί.
Επομένως, η ανάφλεξη για να είναι αξιόπιστη, απαιτείται ένα πηνίο ανάφλεξης σε άριστη κατάσταση, μπουζοκαλώδια χωρίς προβλήματα και τέλος ένα καθαρό και σε καλή κατάσταση μπουζί με σωστό διάκενο στην ακίδα. Εάν ένα από αυτά τα κριτήρια δεν πληρείται, θα υπάρξει αδυναμία σωστής ανάφλεξης.
Επίσης, να αναφερθεί ότι η μακροζωΐα των πολλαπλασιαστών είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κατάσταση των μπουζί. Φθαρμένα ή και αρκετά λερωμένα μπουζί εύκολα "ζορίζουν" σε απαίτηση ρεύματος του πολλαπλασιαστές και εύκολα τους καταστρέφουν
Τα χαρακτηριστικά ενός μπουζί είναι ο αριθμός των ακίδων που διαθέτουν, το υλικό κατασκευής των ηλεκτροδίων, η θερμοκρασία λειτουργίας τους και το ύψος τους. Τα ηλεκτρόδια σε ένα μπουζί μπορεί να είναι από 1 μέχρι 4, το υλικό κατασκευής είναι ο χαλκός, η πλατίνα ή το ιρίδιο, με τα δύο τελευταία να επιλέγονται για τους βελτιωμένους κινητήρες. Ακόμη ένα χαρακτηριστικό είναι η θερμοκρασία λειτουργίας τους, μιας και υπάρχουν μπουζί θερμά και ψυχρά. Ένα νούμερο ψυχρότερο μπουζί από αυτό που συνιστά ο κατασκευαστής, μπορεί να μειώσει έως και 100ο Κελσίου τη θερμοκρασία στο χώρο καύσης, νούμερο που βοηθά σε ένα αρκετά βελτιωμένο κινητήρα, αλλά όχι σε ένα εργοστασιακό. Τα θερμά μπουζί έχουν μεγαλύτερη επιφάνεια μονωτικού υλικού, με αποτέλεσμα η απαγωγή της θερμότητας να γίνεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτι που δε συνιστάται σε πολύστροφους κινητήρες, αφού είναι επιρρεπείς στο φαινόμενο προανάφλεξης (πυράκια). Τέλος, το μήκος τους δε θα πρέπει να ξεφεύγει από αυτό που ορίζει ο κατασκευαστής.
https://www.bmwfans.gr/forum/
Αναβάθμιση μπουζί
Όταν φθάσει ο καιρός για αλλαγή των μπουζί, ενδεχομένως να θέλουμε να αναβαθμίσουμε τα μπουζί με άλλα "μακρύτερης διάρκειας" διαφόρων επιστρώσεων, όπως της πλατίνας (long-life putf8um ή gold-putf8um).
Αυτά είναι ακριβότερα, αλλά αντέχουν και πολύ περισσότερο. Πολλά από αυτά έχουν διάρκεια ζωής από 60.000-100.000Km και ίσως είναι καλή περίπτωση εάν αλλάζουμε τα μπουζί μόνοι μας και η πρόσβαση των μπουζί είναι ιδιαίτερη δύσκολη.
Μια άλλη επιλογή είναι τα μπουζί " απόδοσης". Αυτά συνήθως έχουν μοναδικές κατασκευαστικές λύσεις στο ηλεκτρόδιο του μπουζί, όπου αυξάνουν την ποσότητα του σπινθήρα ή ακόμη και τις οδούς του σπινθηρισμού έτσι ώστε να εξασφαλίσουν πάντα το σωστό σπινθηρισμό χωρίς απώλειες. Αυτά τα μπουζί είναι πάντα πιο ακριβά από τα τυπικά και πολλές φορές διαρκούν και περισσότερο. Είναι μια καλή επιλογή, εάν θέλουμε να αναβαθμίσουμε την απόδοση της ανάφλεξης.
α) να αναφλέξει το μίγμα καύσιμο/αέρα στο θάλαμο καύσης
β) να μεταφέρει τη θερμότητα από το θάλαμο καύσης
Ηλεκτρική Απόδοση μπουζί = η ποσότητα τάσης που απαιτείται από το σύστημα ανάφλεξης για να μπορέσει να σπινθηρίσει το μπουζί.
Θερμική Απόδοση μπουζί = η θερμοκρασία στην άκρη του μπουζί πρέπει να κρατηθεί μέσα σε ένα κατάλληλο εύρος, έτσι ώστε ούτε να υπερθερμανθεί και να δημουργεί προαναφλέξεις (pre-ignition) αλλά ούτε και να ψυχθεί έτσι ώστε να μην βρωμίζει το μπουζί από υπερβολικές επικαθίσεις. Όταν η θερμοκρασία λειτουργίας του μπουζί είναι στο ιδανικό εύρος, παρατηρείται μία αυτοκαθαριζόμενη λειτουργία από επικαθίσεις στο άκρο του μπουζί.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το μπουζί δεν παράγει ζέστη, αλλά αφαιρεί ζέστη. Λειτουργεί σαν εναλλάκτης ζέστης μεταφέροντας ποσά θερμότητας από το θάλαμο καύσης προς το σύστημα ψύξης του κινητήρα.
Αυτό το εύρος μεταφοράς ζέστης από το μπουζί, καθορίζεται από:
* το μήκος της μύτης του μονωτή
* τον όγκο αέρα γύρω από τη μύτη του μονωτή (μεταξύ μονωτή και σπειρώματος)
* Τα υλικά/κατασκευή της πορσελάνης του μονωτή και του κεντρικού ηλεκτροδίου
https://www.bmwfans.gr/forum/
(πηγή NGK)
Στην αγορά συναντάμε μπουζί θερμά, ψυχρά και ενδιάμεσα (κανονικά). Σε ένα αυτοκίνητο χωρίς μετατροπές δεν θα πρέπει ποτέ να τοποθετούμε θερμά ή ψυχρά μπουζί, παρά μόνο κανονικά.
Τα θερμά μπουζί χρησιμοποιούνται όταν για κάποιο λόγο πρέπει να αποβάλλεται μικρότερη θερμοκρασία από το θάλαμο καύσης έτσι ώστε να καίγεται περισσότερο το λάδι και οι διάφορες επικαθίσεις. Το αντίθετο στα ψυχρά. Όλα αυτά έχουν να κάνουν με τις θερμοδυναμικές απαιτήσεις του θαλάμου καύσης και όχι με την ποιότητα των μπουζί.
Κριτήρια κατάστασης μπουζί
Υπάρχουν τρία βασικά κριτήρια διάγνωσης της κατάστασης των μπουζί: σωστής καύσης, βρώμικα από επικαθίσεις και τέλος με επιφάνεια από υπερθέρμανση (overheated).
Η περιοχή μεταξύ υπερθέρμανσης και υπερβολικών επικαθίσεων, λέγεται περιοχή θερμοκρασίας αυτοκαθαρισμού του μπουζί και είναι μεταξύ (500-850οC). Η θερμοκρασία σε αυτή την περιοχή καίει τις επικαθίσεις άνθρακα και καύσης. Στην παρακάτω φώτο, η μεσαία φωτογραφία είναι μία εικόνα υγιούς μπουζί, η επάνω έχει δημιουργήσει μία επιφάνεια με υπερθέρμανση και τέλος η κάτω παρουσιάζει επιφάνεια μπουζί λερωμένη από κατάλοιπα καύσης και επικαθίσεις άνθρακα.
https://lancialybra.mlemo.gr/doityourself/mpouzi_coils/charttempfiringend.gif
(πηγή NGK)
Από τι εξαρτάται η καλή ανάφλεξη.
Για τη σωστή απόδοση του κινητήρα αλλά και την εύκολη εκκίνηση του, η ποιότητα και η κατάσταση των μπουζί είναι μέγιστης σημασίας.
Το τυπικό μπουζί απαιτεί ένα εύρος τάσης από 5.000-25.000 V από το πηνίο ανάφλεξης για να μπορέσει να σπινθηρίσει. Η ακριβής τάση που απαιτείται εξαρτάται:
* Από το διάκενο ακίδας, όσο μεγαλύτερο το διάκενο τόσο μεγαλύτερη τάση απαιτείται. Για αυτό το διάκενο στα μπουζί πρέπει να τηρείται στις προδιαγραφές του.
* Από την κατάσταση-φθορά του ηλεκτροδίου. Λερωμένα μπουζί ίσως να μην σπινθηρήσουν καθόλου!
* Από το φορτίο του κινητήρα. Όσο αυξάνεται τόσο αυξάνεται και η ανάγκη για τάση στα μπουζί. Εάν τα μπουζί είναι φθαρμένα ή το διάκενο της ακίδας είναι μεγάλο, ενδεχομένως να παρουσιάσουν διαλείψεις σπινθηρισμού.
* Από την αντίσταση των μπουζί και των μπουζοκαλωδίων αυξάνουν την απαίτηση τάσης. Η αλλαγή φθαρμένων ή κατεστραμένων μπουζοκαλωδίων απαιτείται για βελτίωση της ανάφλεξης.
* Από τις περιβαλλοντικές συνθήκες λειτουργίας (θερμοκρασία-υγρασία-βαρομετρική πίεση). Χαμηλή θερμοκρασία, αυξημένη υγρασία και υψηλή βαρομετρική πίεσης απαιτούν περισσότερη τάση για να σπινθηρίσει το μπουζί.
Επομένως, η ανάφλεξη για να είναι αξιόπιστη, απαιτείται ένα πηνίο ανάφλεξης σε άριστη κατάσταση, μπουζοκαλώδια χωρίς προβλήματα και τέλος ένα καθαρό και σε καλή κατάσταση μπουζί με σωστό διάκενο στην ακίδα. Εάν ένα από αυτά τα κριτήρια δεν πληρείται, θα υπάρξει αδυναμία σωστής ανάφλεξης.
Επίσης, να αναφερθεί ότι η μακροζωΐα των πολλαπλασιαστών είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κατάσταση των μπουζί. Φθαρμένα ή και αρκετά λερωμένα μπουζί εύκολα "ζορίζουν" σε απαίτηση ρεύματος του πολλαπλασιαστές και εύκολα τους καταστρέφουν
Τα χαρακτηριστικά ενός μπουζί είναι ο αριθμός των ακίδων που διαθέτουν, το υλικό κατασκευής των ηλεκτροδίων, η θερμοκρασία λειτουργίας τους και το ύψος τους. Τα ηλεκτρόδια σε ένα μπουζί μπορεί να είναι από 1 μέχρι 4, το υλικό κατασκευής είναι ο χαλκός, η πλατίνα ή το ιρίδιο, με τα δύο τελευταία να επιλέγονται για τους βελτιωμένους κινητήρες. Ακόμη ένα χαρακτηριστικό είναι η θερμοκρασία λειτουργίας τους, μιας και υπάρχουν μπουζί θερμά και ψυχρά. Ένα νούμερο ψυχρότερο μπουζί από αυτό που συνιστά ο κατασκευαστής, μπορεί να μειώσει έως και 100ο Κελσίου τη θερμοκρασία στο χώρο καύσης, νούμερο που βοηθά σε ένα αρκετά βελτιωμένο κινητήρα, αλλά όχι σε ένα εργοστασιακό. Τα θερμά μπουζί έχουν μεγαλύτερη επιφάνεια μονωτικού υλικού, με αποτέλεσμα η απαγωγή της θερμότητας να γίνεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτι που δε συνιστάται σε πολύστροφους κινητήρες, αφού είναι επιρρεπείς στο φαινόμενο προανάφλεξης (πυράκια). Τέλος, το μήκος τους δε θα πρέπει να ξεφεύγει από αυτό που ορίζει ο κατασκευαστής.
https://www.bmwfans.gr/forum/
Αναβάθμιση μπουζί
Όταν φθάσει ο καιρός για αλλαγή των μπουζί, ενδεχομένως να θέλουμε να αναβαθμίσουμε τα μπουζί με άλλα "μακρύτερης διάρκειας" διαφόρων επιστρώσεων, όπως της πλατίνας (long-life putf8um ή gold-putf8um).
Αυτά είναι ακριβότερα, αλλά αντέχουν και πολύ περισσότερο. Πολλά από αυτά έχουν διάρκεια ζωής από 60.000-100.000Km και ίσως είναι καλή περίπτωση εάν αλλάζουμε τα μπουζί μόνοι μας και η πρόσβαση των μπουζί είναι ιδιαίτερη δύσκολη.
Μια άλλη επιλογή είναι τα μπουζί " απόδοσης". Αυτά συνήθως έχουν μοναδικές κατασκευαστικές λύσεις στο ηλεκτρόδιο του μπουζί, όπου αυξάνουν την ποσότητα του σπινθήρα ή ακόμη και τις οδούς του σπινθηρισμού έτσι ώστε να εξασφαλίσουν πάντα το σωστό σπινθηρισμό χωρίς απώλειες. Αυτά τα μπουζί είναι πάντα πιο ακριβά από τα τυπικά και πολλές φορές διαρκούν και περισσότερο. Είναι μια καλή επιλογή, εάν θέλουμε να αναβαθμίσουμε την απόδοση της ανάφλεξης.